Intensieve ambulante gezinsbehandeling (IAG)
Deze intensieve vorm van behandeling is gericht op gezinnen met kinderen van elke leeftijd die meerdere en complexe problemen hebben en veelal moeilijk toegankelijk zijn voor hulpverleners. Het hoofddoel van IAG is dat de kinderen thuis in het gezin kunnen blijven wonen of opnieuw thuis kunnen wonen. Dit wordt behaald door de gedragsproblemen van kinderen te verminderen, de opvoedvaardigheden van de ouders te vergroten en het sociaal netwerk meer te betrekken bij het gezin. De behandeling duurt gemiddeld vijf maanden, waarin de hulpverlener het gezin twee keer per week thuis opzoekt.
Doel
Het hoofddoel van IAG is dat de kinderen in het gezin thuis kunnen blijven wonen of opnieuw thuis kunnen wonen. Deze thuissituatie voorziet in de minimale basiszorg, waarbij sprake is van adequate fysieke, psychische en affectieve omstandigheden voor de kinderen en die daarmee ook voldoende veilig is. Dit hoofddoel is uitgewerkt in drie subdoelen:
- de gedragsproblemen van het kind/de kinderen zijn verminderd;
- de ouders ervaren minder opvoedingsbelasting en hun opvoedingsvaardigheden zijn vergroot;
- het gezin heeft een sociaal netwerk en maakt daar gebruik van.
Doelgroep
De doelgroep van IAG zijn gezinnen met minimaal één kind tussen 0 en 18 (23) jaar. In de praktijk zijn de kinderen in het gezin meestal tussen 6 en 14 jaar. De gezinnen kampen met meerdere en complexe problemen tegelijkertijd op verschillende terreinen en zijn vaak weerbarstig en moeilijk toegankelijk voor hulpverleners. De hulp richt zich zowel op de kinderen in het gezin, de ouders als op het betrokken sociaal netwerk.
Aanpak
De hulp van IAG waarbij de focus ligt op het opbouwen van vertrouwen, het analyseren en ordenen van de problemen in het gezin met de gezinsleden en het gezamenlijk opstellen van doelen; veranderingsfase, waarin in twee wekelijkse bezoeken van 1,5-2 uur aan doelen wordt gewerkt en afbouw en afscheid waarin de hulp gericht is op het vasthouden van het geleerde door de gezinsleden. De gezinsbehandelaar IAG is gericht op het opbouwen van een goede werkrelatie en het aansluiten bij de motivatie van de gezinsleden. Tegelijkertijd heeft de gezinsbehandelaar voortdurend aandacht voor de veiligheid van de kinderen in het gezin. De gezinsbehandelaar maakt gebruik van verschillende technieken, middelen en instrumenten afhankelijk van de analyse van de problemen, de gestelde doelen en de wensen van de gezinsleden. Deze middelen zijn in de methodiekhandleiding ingedeeld onder vijf noemers: oplossingsgerichte gespreksvoering, geven van psycho-educatie, leren van vaardigheden aan gezinsleden, gezinstherapeutische technieken en vergroten en benutten van het sociaal netwerk.
Onderzoek
Zowel uit nationale studies als uit internationale meta-analyses en reviews blijkt dat IAG zowel positieve effecten heeft op het verminderen van de gedragsproblemen bij de jeugdigen in de gezinnen als op het verminderen van de opvoedingsbelasting en het verbeteren van het gezinsfunctioneren. Er is wisselende ondersteuning of de inzet van programma's als IAG leidt tot het thuis kunnen blijven wonen van de kinderen.